Είναι η μέθοδος Pilates άλλο ένα είδος γυμναστικής; Από την Χριστινα Πανταζοπούλου BSc, MSc, NPCT, founder of Greek Pilates Academy.
Σε μία εποχή που οι επιλογές άσκησης πληθαίνουν και νέες τάσεις εμφανίζονται διαρκώς στον χώρο του fitness, η μέθοδος Pilates αλλάζει μεν αλλά παραμένει σταθερά στο προσκήνιο. Η μέθοδος, που αναπτύχθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από τον Joseph Hubertus Pilates, συχνά κατατάσσεται λανθασμένα στα συμβατικά είδη γυμναστικής. Ωστόσο, πρόκεται για ένα πολυδιάστατο σύστημα άσκησης που βασίζεται σε αρχές ελέγχου, ευθυγράμμισης, αναπνοής και ενσυνείδητης κίνησης. Πλέον βλέπουμε πολλές “επιλογές” όσον αφορά την μέθοδο με ονομασίες όπως Yogilates, HIIT Pilates, Reformer groups, barre pilates, κάθε μέρα και κάτι καινιούργιο!
Τελικά μήπως ψάχνουμε να ανακαλύψουμε τον τροχό; Μήπως τρέχουμε να ανακαλύψουμε το επόμενο trend εμάς, τους πελάτες μας, ή την φιλοδοξία μας; Πεταγόμαστε από ένα είδος στο άλλο ελπίζοντας να βρούμε εκείνο το μοναδικό, το ιδανικό. Μήπως τελικά αυτό που ψάχνουμε είναι ήδη δοκιμασμένο στην διάρκεια του χρόνου; Kαλώς ήρθατε στον κόσμο του Pilates ή αλλιώς Contrology. H μέθοδος Pilates δεν είναι ούτε ένα νέο trend, ούτε άλλο ένα είδος άσκησης. Αντίθετα με τις παραδοσιακές προσεγγίσεις του fitness που δίνουν έμφαση κυρίως στην μυϊκή ενδυνάμωση ή στην καρδιοαναπνευστική αντοχή, η μέθοδος Pilates στοχεύει στην ολιστική βελτίωση της λειτουργικότητας του σώματος και στην νευρομυϊκή επανεκπαίδευση.
Η μέθοδος Pilates δεν στοχεύει στην απομόνωση των μυών, ούτε στην απώλεια βάρους, ούτε στην “γράμμωση” κτλ, κτλ. Στόχος της πρακτικής δεν είναι η κόπωση, η εξάντληση, το ¨κάψιμο¨. Δεν χρησιμοποιεί πολλές επαναλήψεις ούτε μεγάλο φορτίο, το αντίθετο χρησιμοποιεί λίγες και στοχευμένες επαναλήψεις και από 1 έως 5 ελατήρια ως αντίσταση.
Ο Joseph Pilates σχεδιάσε την μέθοδο ως διορθωτική άσκηση πρωτίστως, για αυτό και την ονόμασε Corrective Exercise και κατόπιν Contrology. Στόχος του ήταν να επαναφέρει το σώμα σε ισορροπία, σε ευθυγράμμιση και στην σωστή λειτουργία. Είναι ένα σύστημα που δημιουργήθηκε για να αποκαθιστά και να δυναμώνει το σώμα ως Σύνολο. Πλέον πολλοί συνδέουν την λέξη Pilates με ομαδικά μαθήματα Reformer, όπως γινόταν παλιά με τις μπάλες! Στα συγκεκριμένα μαθήματα επικεντρώνονται στο “χτίσιμο” των μυών, στις πολλές επαναλήψεις, στο λεγόμενο glutes work, abdominal work και άλλα πολλά.
Ο Joseph Pilates μας προειδοποίησε ενάντια της εξαντλητικής άσκησης και της παραγωγής γαλακτικού οξέως και να που επιβεβαιώθηκε μέσα από τις σύγχρωνες έρευνες. Σύμφωνα με την ανασκόπιση “Exercise sustains the hallmarks of health”. J Sport Health Sci. 2023 των Jan των Qiu Y, Fernández-García B (1), τακτική άσκηση μέτριας έντασης βελτιώνει όλες τις πτυχές της ανθρώπινης υγείας και είναι ευρέως αποδεκτή ως προληπτική και θεραπευτική στρατηγική για διάφορες ασθένειες. Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η άσκηση διατηρεί και αποκαθιστά την ομοιόσταση σε οργανικό, ιστικό, κυτταρικό και μοριακό επίπεδο, διεγείροντας θετικές φυσιολογικές προσαρμογές που κατά συνέπεια προστατεύουν από διάφορες παθολογικές καταστάσεις. Σύμφωνα με άλλη ανασκόπηση (2) η μέθοδος Pilates, η θεραπεία McKenzie και η λειτουργική αποκατάσταση ήταν πιο αποτελεσματικά από άλλους τύπους θεραπείας άσκησης για τη μείωση της έντασης του πόνου και των λειτουργικών περιορισμών. Τέλος σε μία τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή (3), όπου χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Pilates για 6 εβδομάδες ως μέσο παρέμβασης, ο βαθμός μείωσης του πόνου αυξύθηκε σημαντικά.
Ίσως τελικά, η μέθοδος Pilates δεν είναι απλώς μια ακόμα μορφή άσκησης – είναι τρόπος ζωής. Γιατί μέσα από την στοχευμένη ενεργοποίηση των μυών σε κάθε επανάληψη, τον έκεγχο της αναπνοής, την σύνδεση με το κέντρο του σώματος μας, η μέθοδος μας διδάσκςει πειθαρχία, συγκέντρωση, σεβασμό στο σώμα και σύνδεση με τον παρόν. Μας εναθρρύνει να κινηθούμε πιο συνειδητά – όχι μόνο στο στρώμα ή στο reformer αλλά και στην καθημερινότητά μας. Δεν πρόκειται μόνο για μία μέθοδο εκγύμνασης, αλλά για ένα εργαλείο αυτογνωσίας, ευεξίας και ποιότητας ζωής που μπορεί να συνοδεύει τον άνθρωπο σε κάθε στάδιο της ζωής του.
Και όπως κάθε ζωντανό σύστημα, έτσι και το Pilates εξελίσσεται με τον χρόνο. Η εξέλιξη είναι αναπόφευκτη και απαραίτητη. Αρκεί να γίνεται με σεβασμό, χωρίς να αλλοιώνεται η ουσία, η αρχική ιδέα – φιλοσοφία και το όραμα του Joseph Pilates: αρμονία σώματος, νου και ψυχής.
Το Pilates δεν “χτίζει” μόνο σώματα – “χτίζει” στάσεις ζωής.
Πηγές:
- Qiu Y, Fernández-García B, Lehmann HI, Li G, Kroemer G, López-Otín C, Xiao J. Exercise sustains the hallmarks of health. J Sport Health Sci. 2023 Jan
- Hayden JA, Ellis J, Ogilvie R, Stewart SA, Bagg MK, Stanojevic S, Yamato TP, Saragiotto BT. Some types of exercise are more effective than others in people with chronic low back pain: a network meta-analysis. J Physiother. 2021 Oct
- Taşpınar G, Angın E, Oksüz S. The effects of Pilates on pain, functionality, quality of life, flexibility and endurance in lumbar disc herniation. J Comp Eff Res. 2023 Jan